Heb jij al een ‘niet-meer-samenlevingscontract?’

Leestijd: ca. 4 minuten

Te vaak kom ik het nog tegen: niet-getrouwde stellen die al jaren met elkaar samenwonen, maar onderling nog niets ‘geregeld’ hebben. Anders gezegd: ze hebben geen afspraken vastgelegd wanneer een van hen komt te overlijden, of wanneer hun relatie eindigt. Veel mensen denken in zo’n situatie: ach joh, wat kan mij nu overkomen?

Ik gooi er meteen maar een voorbeeld tegenaan: stel, je koopt met je partner een eigen woning en sluit hiervoor ook een hypotheek af. Jullie spreken hierbij verder niets af en leven rustig je eigen leven. Enkele jaren later overlijdt je partner. Gelukkig heeft je hypotheekadviseur destijds een goede overlijdensrisicoverzekering voor je afgesloten, waardoor nu de gehele hypotheek kan worden afgelost. Jij wilt  de woning en hypotheek nu op je eigen naam gaan zetten. 

Komt-ie: je hebt in deze situatie ineens wat meer te maken met je schoonfamilie, bijvoorbeeld de ouders van je overleden partner. Wil je de woning en de hypotheek op jouw naam laten zetten? Dan zal je hen moeten ‘uitkopen’. Met andere woorden: zij hebben recht op de helft van de overwaarde van de woning. Daar zit je dan, met je huis van 3 ton. Of je even 150.000 euro naar je schoonfamilie wilt overmaken… 

Heb je net je partner verloren, kun je na de uitvaart meteen de makelaar bellen. Op zo’n situatie zit je vast niet te wachten! Een samenlevingscontract kan dit alles voorkomen: daarin kun je o.a. afspreken dat de achterblijvende partner volledig eigenaar wordt van de woning, waarmee een eventuele opdringerige schoonfamilie buitenspel gezet wordt. In het samenlevingscontract dien je dan het zogeheten ‘verblijvingsbeding’ op te nemen.

Steeds minder mensen trouwen, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 1997 was bijvoorbeeld nog 70 procent van de 35-jarige vrouwen getrouwd, tegenover ruim 60 procent van hun mannelijke leeftijdsgenoten. In 2017 waren deze percentages gedaald, naar 45 procent bij de vrouwen en 36 procent bij de mannen. Het komt tegenwoordig vaker voor dat mensen eerst een tijdje ongehuwd met elkaar samenwonen, om daarna alsnog te gaan trouwen.

Tijdens die ongehuwde periode komt het vaak voor dat er onderling niets is afgesproken en nog belangrijker, ook niets is vastgelegd. Dit vastleggen kan eigenlijk al heel simpel geregeld worden: via een samenlevingscontract (of -overeenkomst). Zo’n document mag je zelf opstellen: duik even op Google en je hebt er zo een te pakken. 

Het is echter slimmer om de afspraken tussen jou en je partner vast te laten leggen bij de notaris, via een notariële samenlevingsovereenkomst. Een notaris is juridisch wat beter onderlegd, en kan je op vele voordelen van zo’n samenlevingscontract wijzen. Natuurlijk betaal je wel wat kosten aan de notaris, voor het opstellen van zo’n contract. Dit komt vaak neer op enkele honderden euro’s, maar dit bedrag weegt absoluut niet op tegen het gedoe wat je hiermee kunt voorkomen.

Wanneer je besluit om zo’n samenlevingscontract op te stellen, staat daar vaak geen leuke taal in. Vandaar dat dit document ook wel een ‘niet-meer-samenlevingscontract’ wordt genoemd. Er worden afspraken in vastgelegd wanneer je elkaar ‘minder lief vindt’ (en daarna uit elkaar gaat), wanneer een van jullie komt te overlijden, etc. 

Je kunt in zo’n contract ook afspraken maken over jullie financiën. Wat als jullie een woning hebben gekocht en jij hebt hierbij meer geld ingelegd dan je partner? Als je hierover niets afspreekt, loop je het risico dat je dit geld niet volledig terugkrijgt, wanneer jullie relatie eindigt.

Ook kun je je partner via het samenlevingscontract aanwijzen als jouw ‘pensioenpartner’. Bij jouw overlijden, ontvangt je achterblijvende partner in elk geval het door jou opgebouwde partnerpensioen. Hij of zij ontvangt dan levenslang een gedeelte (vaak zo’n 70 procent) van het pensioen wat jij bij je werkgever zou opbouwen. Zo laat je je partner nog een beetje verzorgd achter.

Om maar met dezelfde taal als de SIRE-campagne te spreken: #doeslief, en leg een en ander goed vast. Een eerste gesprek bij een notaris over de zaken die je kunt afspreken en kunt vastleggen, is vaak kosteloos. Met een uurtje van je tijd weet je dus in hoeverre een samenlevingscontract voor jou van belang kan zijn. Romantische tip: geen zin in al dat samenlevingscontract-gedoe? Vraag je partner dan gewoon ten huwelijk, ik zie de uitnodiging graag verschijnen!